Соңғы жылдары гаджеттермен және компьютерлермен жұмыс істеудің жоғарылауы жағдайында құрғақ көз синдромының таралуы күрт өсті. Ұсынылған мақала құрғақ көз синдромының заманауи диагностикасына бағытталған.

Павлодар қаласының «Astana Vision Pavlodar» ЖШС офтальмологиялық орталығында жүргізілген зерттеуге 25 пациент (50 көз) қатысты. Оның ішінде 7 пациент лазерлік көруді түзеткеннен кейін, миопиямен ауыратын 4 пациент контактілі линзаларды киіп, құрғақ көзді емдеу үшін жергілікті дәрі-дәрмектерді қолданды. Емтиханға Ширмер сынағы, көз жасының пленкасының жыртылу уақыты сынағы (NIBUT, VLSP), «Көз бетінің зақымдану индексі» сауалнамасын толтыру (Ocular Surface Disease Index, OSDI) және көз жасының менискінің биіктігін анықтау кірді.

Мақала авторы ССГ диагностикасы үшін қолданылатын инвазивті емес зерттеу әдістері қолайлы деген қорытындыға келді, өйткені олар көз жасы қабығының тұтастығын бұзбайды.

Көлемді хирургиялық араласулардағы шұғыл хирургияда ICU жағдайында көктамырішілік седацияны және механикалық желдетуді (желдеткішті) жалғастыру үшін бірқатар көрсеткіштер бар. Көбінесе бұл қажеттілік хирургиялық апаттың көлеміне де, ауыр ілеспе қатар жүретін фонға да, операциядан кейінгі ерте асқынулардың даму қаупіне байланысты. Операциядан кейінгі кезеңде әртүрлі этиологиялардың делирийінің дамуы да орын алады, бұл операциядан кейінгі процестің барысына, қарқынды терапия бөлмесінде болу ұзақтығына да әсер етеді.

Жоғарыда айтылғандарға байланысты Қарағанды қаласының №1 көпсалалы ауруханасының (№1 МБ) реанимация және қарқынды терапия бөлімшесінің базасында хирургиялық бейіндегі пациенттерде делирийді көктамыр ішіне седациялау және емдеу үшін натрий тиопенталын және пропофолды қолдану тиімділігінің салыстырмалы сипаттамасы жүргізілді.

Зерттеудің мақсаты: өкпенің зақымдану дәрежесінің COVID-19 кезіндегі аурудың ағымына әсерін бағалау.

Материалдар мен әдістер: зерттеу барысында ҰАК КЕАҚ клиникасының (Қарағанды қ.) коронавирустық госпиталі базасында 18-93 жас аралығындағы 100 емделушіге тексеру жүргізілді. Барлық науқастарға Canon Aquilion Prime SP160 қимасының томографында компьютерлік томография (КТ) жүргізілді. Сканерлеу түскен кезде, 4-5, 8-9 тәулікте немесе көрсетімдер бойынша жүзеге асырылды. КТ-да өкпенің зақымдану дәрежесі КТ 0-4 «эмпирикалық» пайыздық визуалды шәкілі негізінде анықталды. SARS-COV-2 ауруы ағымының кезеңдерімен өкпе тіндерінің өзгерістеріне салыстырмалы бағалау жүргізілді.

Нәтижелері: КТ кезінде өкпенің зақымдану дәрежесінің көрсетімдерін және аурудың клиникалық ауырлығын салыстыру кезінде әлсіз тікелей корреляция байқалады (р≥0,05).

Қорытынды: КТ SARS-COV-2 диагностикасының жоғары ақпараттық әдісі болып табылады (сезімталдығы 97-98 %), өкпе тінінің зақымдануының барлық семиотикалық элементтерін, патологиялық процестің таралу дәрежесін, жүргізілетін емнің тиімділігін және аурудың клиникалық ағымын болжауға мүмкіндік береді.

Қазіргі уақытта ең көп таралған психикалық бұзылулар психогения болып табылады. Олар консультациялық психотерапиялық және психиатриялық көмекке жүгінудің жартысынан көбін құрайды. Соңғы жылдары адам өзінің күнделікті өмірінде бұқаралық ақпарат құралдарының (бұқаралық ақпарат құралдарының) және интернет-контенттердің әсерінен қалыптасқан әлемнің бейнесіне көбірек сүйенеді. Ұсынылған ақпараттың мазмұны әрдайым шындыққа сәйкес келе бермейді және қоғамның ең осал бөлігінің психикалық әл-ауқатына теріс әсер етуі мүмкін. Ақпараттық әсерлердің қауіпті әсерлері әртүрлі деңгейде көрінеді және психогендік бұзылулардың дамуына себеп болуы мүмкін, сонымен қатар бұрыннан бар симптомдардың өршуіне әкелуі мүмкін. Әр түрлі ақпараттық интервенциялар психикаға травматикалық әсерді азайтуға немесе арттыруға қабілетті. Ұсынылған мақалада Қарағанды қаласының жеке орталығындағы психотерапевтік практиканың Біріккен тәжірибесі және қаланың психиатриялық (психотерапевтік) қызметінің жұмысы негізінде клиникалық мысалдар келтірілген. Санкт-Петербург, бұл ақпарат көзіне қарамастан психикалық бұзылулардың ақпараттық әсермен байланысын айқын көрсетеді. 

Карбоксиметилцеллюлоза (КМЦ) биомедициналық қолдану үшін гидрогельдің ең көп қолданылатын компоненттерінің бірі болып табылады, өйткені оның прекурсоры целлюлоза жер бетіндегі ең көп таралған биологиялық макромолекула болып табылады. Соңғы жылдары әртүрлі өсімдік көздерінен КМЦ синтезінің айтарлықтай өсуі байқалды. Бұл зерттеуде қуаттандыратын қарағай инелері қолданылды (Pinus spp.) оның көптігі мен Үндістанның Гималай аймақтарында оңай қол жетімділігіне байланысты. Целлюлоза қарағай инелерінен алынды. Содан кейін этерификация процесі натрий гидроксиді мен монохлорацет қышқылы бар қарағай инелерінің целлюлозасынан КМЦ алу үшін қолданылды. КМЦ шығымы, алмастыру дәрежесі, ылғал ұстау қабілеті, май ұстау қабілеті, күл және КМЦ мазмұны алынған КМЦ –ді стандартты КМЦ-мен салыстыру арқылы анықталды. Синтезделген КМЦ тазалығы КМЦ мазмұнымен анықталады. Алынған КМЦ 10 % тазалық пен 110 % өнімділікке ие болды. Алмастыру дәрежесі, ылғал ұстау қабілеті және май ұстау қабілеті сәйкесінше 0,02, 8,4 г/г және 4 г/г тең деп анықталды. Синтезделген КМЦ құрамындағы күл мөлшері есептеулер бойынша 6 % құрады. Сипаттамалардың көпшілігі коммерциялық КМЦ-ге тең болды немесе одан асып түсті, сондықтан синтезделген өнімді биомедициналық қосымшалар үшін биоматериалдар жасау үшін әлеуетті компонент ретінде пайдалануға болады. 

Қазіргі уақытта білім берудің негізгі проблемасы мүмкіндігі шектеулі адамдар мен мүгедектерге білім берудің қолжетімділігі мен сапасына кепілдік беретін жағдайлар жасау болып табылады. Инклюзивті білім беру үшін қолжетімді орта құру – бұл жоғары кәсіптік білім беру мекемелеріне қойылатын талап.

Мақалада инклюзивті білім беруді кадрлық қамтамасыз етудің теориялық және практикалық аспектілері қарастырылған: білім беруді дамытудың әлеуметтік контекстінде әлеуметтік-еңбек қатынастарын жетілдірудің интеграторы ретінде инклюзия процесі, инклюзивті білім берудің нормативтік – құқықтық аспектісі; инклюзивті процестерді кадрлық қамтамасыз ету жүйесі қарастырылған.

Мақала авторлары артериялық гипертония бойынша емханалық мектептерде артериялық гипертониямен ауыратын науқастарды емдеудің профилактикалық әдістерін оқытудың тиімділігін зерттеді. Артериялық гипертония мектебіне қатысқан пациенттер қан қысымын өлшеудің және қан қысымын бақылау күнделігін жүргізудің, жүрек-қан тамырлары қаупін анықтаудың практикалық дағдыларын меңгергені атап өтілді. Пациенттердің аурулар мен қауіп факторларының алдын алуға деген қызығушылығы артты, ұсыныстарды ұстануға бейімділігі артты. Бағалау нәтижесі бойынша, артериялық гипертониямен ауыратын науқастарға арналған мектепке барғандардың көпшілігі олардың патологиясы, қауіп факторлары, алдын алу шаралары, салауатты өмір салтын қалыптастыру, артериялық гипертонияны емдеу, гипертонияға шұғыл көмек туралы жеткілікті ақпарат алды.

Бұл зерттеудің негізгі мақсаты студенттердің онлайн оқу жүйесіне қанағаттануын бағалау.

Материалдар мен әдістер. Зерттеуге Қарағанды медицина университетінің халықаралық медицина факультетінің «Жалпы медицина» білім беру бағдарламасының 3 курс бакалавриатының 160 студенті қатысты. Студенттердің онлайн форматта «Медицинадағы биостатистика» пәнін оқығаннан кейін білім алудағы оқыту, бағалау, дағдылары мен тәжірибесін дамыту процестеріне қанағаттануы бағаланды.

Студенттердің оқу үдерістеріне қанағаттануын бағалау үшін «Measuring student satisfaction from the Student Outcomes Survey» сауалнамасы қолданылды.

Нәтижелер мен талқылау. Зерттеуге қатысқан студенттердің 79 %-ы жалпы онлайн оқыту үдерісіне қанағаттанды. Сонымен қатар, студенттердің 30 %-ға жуығы пәнді оқыту кезінде оқытушы оларды қызықтырды немесе қызықтырмады деген пікірге күмәнды немесе келіспейтінін көрсетті. Осындай студенттердің саны білім мен дағдыны бақылау жүргізілетін уақыт аралықтарына қанағаттанбады.

Қорытынды. Алынған нәтижелер жалпы онлайн оқытуға мәжбүрлеп көшу студенттердің оқыту, бағалау, дағдыларды қалыптастыру және оқу тәжірибесі сияқты оқу процестеріне қанағаттануына әсер етпейтінін көрсетті.

Қорытынды. Оқытудың сапалы нәтижелеріне қол жеткізу және оқушылардың оқу процесіне қанағаттануын арттыру үшін оқыту форматына (онлайн немесе офлайн) байланысты оқушылардың білімі мен дағдыларын оқыту және бағалау әдістерін қайта қарау және түзету қажет емес. 

Мақалада мүгедектік критерийлерін айқындау, денсаулық сақтау және әлеуметтік қорғау саласындағы оңалту іс-шараларының қажеттілігі мен көлемін негіздеу мақсатында қызмет етудің халықаралық жіктемесінің (ҚЕХЖ), мүгедектіктің ережелері, адамның денсаулығының өзгеруінің, жеке және әлеуметтік факторларының терапевтік патологиямен байланысы келтірілген. Бұл жұмыстың мақсаты науқастарды оңалту орталықтарының тиімді жұмысын ұйымдастыру үшін ҚЕХЖ-сін пайдалану деректерін, құралдарын, тәсілдері мен шарттарын талдау, сондай-ақ оның нәтижелерін талдау болды. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы медициналық-әлеуметтік сараптама жүргізу кезінде эпидемиологиялық бақылау және қоғамдық денсаулық сақтау әрекеттерін үйлестіру үшін қажетті халықаралық жіктеулерді жүйелеуді бекітті. ҚЕХЖ, мүгедектік және денсаулық әр түрлі мамандықтағы клиницисттердің жұмысында маңыздырақ бола түсуде. ҚЕХЖ денсаулық сипаттамаларының және онымен байланысты барлық жағдайлардың жіктеуіші ретінде әрекет ете отырып, қоғамдық өмірдің көптеген салаларында қолданылуы мүмкін: денсаулық сақтау, әлеуметтік қорғау, сақтандыру, әлеуметтік жұмыспен қамту, білім беру, экономика, әлеуметтік саясат, заңнама. Кешенді диагностикалық және функционалды ақпарат белгілі бір адамның немесе адамдар тобының денсаулық жағдайына кеңірек және мазмұнды сипаттама беруге мүмкіндік береді. Бұл тұрғыда мүгедектік тобын анықтаудың медициналық, құқықтық және әлеуметтік мәні бар, өйткені ол қоғамдағы нақты қатынастармен: мүгедекке берілетін жәрдемақылардың болуымен, мүгедектік бойынша зейнетақыны төлеумен және еңбекке қабілеттілігін шектеумен байланысты. Нәтижелердің практикалық маңыздылығы ҚЕХЖ жіктемесін қолданудың әзірленген әдістемесі қазіргі заманғы денсаулық сақтау жүйесі жағдайында науқастарды медициналық оңалтудың тиімділігін бағалауға мүмкіндік беру әрекетінен тұрады.

Орфандық аурулар – халықтың аз бөлігінде кездесетін сирек ауруларға жатады. Сібір жарасы-қоздырғыш көбінесе жанасу арқылы жұғатын жедел сапрозоонозды жұқпалы ауру. Аса қауіпті инфекциялар тобына жатады.

Мақалада ересек адамда және баллада сібір жарасының клиникалық жағдайлары келтірілген.

Бұл клиникалық бақылауда ересек науқаста аурудың бастапқы кезеңінде диагностикалық қиындықтар туғанын көрсетеді. Содан кейін ол Сібіржарасының ауыр түрімен, қайталама-жайылған түрімен, прогрессивті ауыржүйелік бұзылулармен көрініс бердіжәнесоңы қолайсыз аяқталды.

Науқаспен қарым-қатынаста болған балада Сібір жарасы терілік түрінің карбункулдық нұсқасының орташа ауырлық дәрежесінде, асқынусыз ағымда соңы қолайлы – жазылумен аяқталды.