Осы макалада АИВ-инфекцияға yшыраған балалардың (АИВ індетін жуқтырған аналардан туылған, бірақ жукпаған балалардың) денсаулығының жай-куйі туралы мәлеметтер, балалардың АИВ-инфекциясының зертханалық курсының клиникалық ерекшеліктері талданады. Дерек көздер мәлеметтерге сәйкес иммундық жағдайының темендеуі АИВ індетін жуктыран балаларда Fана емес, сонымен катар АИВ-инфекцияFа ушыраFан балаларда, вирус урыкта жатырдыц вирусына теріс әсер етуі, анасына антиретровирустык терапия, балаFа АИВ-инфекциясын болдырмау ушін және баска да кептеген факторлар әсер етед1. АИТВ жуктыран балалардыц емір сапасын жаксартудыц жоFары медициналык және әлеуметтік мәні жукпалы және соматикалык ауруларFа карсы алдын алу шараларды әзірлеу ушін клиникалык және иммунологиялык керсеткіштерді зерделеуді талап етедс

Макаланын авторларымен медициналык сауаттылыкты зерттеу туралы әдеби деректер карастырылган. Усынылган макалада медициналык сауаттылык денгей, жастардын медициналык сауаттылыгы, сондай-ак багалау куралдары керсетшген. Әдебиеттерге сәйкес, кептеген зерттеулерде медициналык сауаттылык денгейн багалаудын непзп куралдары: TOFHLA, REALM және HLS-EU-Q47. Зерттеу медициналык сауаттылык денгейн кетерудщ куралдары мен тәсілдерін сипаттайды. Тйст білімді таратуга арналган перспектива технологиялар Интернет сиякты коммуникация куралдары болып табылады.

Казакстан Республикасы ДД¥ 2008 жылы усынган тірі және елі туу критерийлерін кабылдады, босану және бала туу жуйесіне дәлелді медицинага неғізделген халыкаралык технологиялар енгізілді зерттеудің мақсаты Казакстан Республикасында 2008-2018 жылдар аралыгындагы нәресте елімін талдау болды. Казакстанда журпәтген Денсаулык сактау реформалары ана мен бала денсаулыгын корғау жуйесінде керсетте кызметтерды сапасын жаксарту тургысынан оң нәтижелерді камтамасыз етп. Казакстанда соңгы 10 жылда нәрестелер елімі 2,6 есеге темендеді және 7,9 кұрады %₀

Казіргі уакытта зерттеушілердің кепшілігі ересек гипертензияның алдын-алу багдарламаларының тиімділігінің жоктыгы жаңа ерте профилактикалык шараларды іздестіру және оларды ертерек жас кезеңдеріне кешіру кажеттілігін тугызатынын мойындайды. Алдын-алу тужырымдамасының негізі оның мәнін езгерту болуы керек деп есептеледі: бурын әсер ету объектісі болган адам езінің денсаулыгын сактауда белсенді куш ретінде әрекет етуі керек.

РАК Караганды Медицина университеті базасында ашык рандомизирленген кадагалаудагы клиникалык тексерулер жургізілді. 18 бен 45 жас аралыгындагылар акпаратттык келісімге кол койылганнан кейін, берілген тексеріске 250 наукас катысты, жедел және созылмалы лямблиоз верификационды диагнозымен. Наукастарды емдеу ушін «Саусалин» және «Орнисид» дәрілерін тагайындау ушін екі топка бөлінді. 1-топта (125) наукас Саусалин дәрісін (негізгі топ), 240 мг дозасында (2 таблеткадан тәулігіне 4 рет) 14 кун бойы колданды. Салыстырмалы турде екінші топта (125) наукас, Орнисиддәрган (500 мг)1 таблеткадантәулИне 2 рет 10 кун бойы колданды. Микроскопия зерттеу корытындысы бойынша паразиттердщ әрадикациясы колданылган тізбек бойынша жогары кврсеткішті керсетті. Зерттеу журпзгендезаманауи кезінде лямблиоздың емі ретінде колданылатын Орнисид дәрісіне караганда, Саусалин дәрісінік тиімділігі ете айкын турде аныкталды.

Макаласы Караганды каласынадгы артериялдык гипертензияга шалдыккан наукастырды зерттеуге арналган. Казіргі танда кала тургындары арасында артериялдык гипертензияга шалдыккан адамдардын кебеюі және онын енбекке жарамды жастагы адамдар арасында кеп таралгандыктан және сонын салдарынан мугеделіктін кебеюі мен осы сыркаттылыктын аркасында елімнін кебеюі медициналык-әлеуметтік мәселе болып тур.Кептеген мамандардын зеттеуіне суйене отырып казакстанда артериялык гипертензияга шалдыккан адамдардын саны жалпы тургындардың 15,2 ден 27%-ында аныкталганын керсетеді, сонымен катар бул керсеткіштер кала тургындары мен ауыл тургынадры арасында тен екенін байкатып отыр.

¥сынылган макала өкпенің диффузиялық кабілетін зерттеудің өзектілігін көрсетеді. Өкпенің диффузиялық сыйымдылыгын аныктау және тусіндіру әдісі сипатталган. Аурухананың диагностикалык орталыгы базасында Казакстан Республикасы Президенті Әкімшілігінің Медициналық орталыгының медициналык орталыгының юке асырылу нәтижелері усынылды. Өкпенің диффузиялық қабілетін зерттеу әдісін енгізу Казакстан Республикасындаңғы ауыр диагностикалық, терапевтикалық және болжамды наукастарга пульмонологиялық кемек керсету багдарламасын әзірлеудің жаңа кезені болды. Зерттеуді жогары білікті мамандар журпзеді, пациент үшін кауіпсіз. Зерттеу әдісі екпенін интерстициальды закымдануы бар созылмалы обструктивті өкпе ауруы бар наукастарды диагностикалау және емдеу ушін КР Денсаулык сактау министрлігімен бектлген клиникалык хаттамаларга енгізілген.

Калыпты және патологиялык жагдайда мембранамен байланыскан гемоглобинді зерттеу бойынша әдебиеттерге талдау. Гемоглобиннщ эритроцит мембранасымен байланысы кайтымды немесе кайтымсыз болуы мумюн. Непзп байланыстыратын орын-белок 3 жолак. Гемоглобинді эритроцит мембранасына кайтадан байланыстыру физиологиялык процесс болып табылады және кемірсулар алмасуын реттеуде, аденозин трифосфор кышкылынын сигналын шыгаруда, тамырлардын тонусын реттеуде және мембраналардын курылымдык тутастыгын сактауда манызды рел аткарады. Гемоглобиннін капиллярлык кан агымын реттеуге катысуы туралы гипотезалар кыскаша карастырылады. Гемоглобиннін мембранамен кайтымсыз байланысы патология жагдайында пайда болады. Онда кемірсулар алмасуынын бузылуы, тотыгу стрессінін дамуы, мембраналар мен цитоскелет курылымынын бузылуы, картаю сигналынын калыптасуы және т.б. сиякты процестер журедг Кейбір патологиялык жагдайларда мембранамен байланыскан гемоглобинді зерттеу басталды (стенокардия, гипертония, созылмалы обструктивті екпе ауруы, жукті әйелдердін гестозы және анемиясы, ісіктердін есуі). Эритроциттердін тіндік гипоксияга, жергілікті ишемияга және эритроциттердін мембраналарынын курылымдык және функционалды жагдайына турактылыгын багалау ушін мембранага байланган гемоглобиннщ диагностикалык аныктамасы усынылады.

Өндірушілердің эфир майларының курамын әр турлі коспалар кемепмен әдей езгерту және жалгандыктык басқа факттерін аныктау ушін газды хроматография-масс спектрометрия әдіс кемепмен, дәріхана желіанде сатылатын эфир майларынык сапалык және сандык курамы зерттелдг Нарыктагы жалган эфир майларынык санынык артуы олардык сапасын тексеру кажетплюн керсетеді. Жогары енім сапасына тек компонент курамнык катак сакталуы аркасында кол жетштедг Осыган байланысты, заманауи әдістерді колдана отырып табиги эфир майларынык терпеноидтык курамын зерттеу бірінші кезектег міндет болып табылады

Максаты: егеукуйрыктардагы гармин гидрохлоридтің стресс-индуцирленген бузылуынын улгісі бар антидепрессияга карсы және бертпеге карсы әрекетін зерттеу. Материалдар мен әдсер: 30 тукымсыз егеукуйрыктар кун сайын, 21 кун бойы «созылмалы болжан-баган калыпты стресс» моделіне сәйкес стресстік әсер етті. Екінші куннін 22-нен бастап стресс-индуцирленгең бузылулар моделі бар жануарлар 3 топка белініп, 22-ден 42 кунге дейін тәжірибе алды: плацебо, гармина гидрохлориді, амитриптилин. Жануарлар «ашык алан», «кетерНкі крест тәрізді лабиринт» мінез-кулыктык тесттерінен экспериментке дейін, стресс-индукцияланган бузылулар моделін калыптастырганнан кейін және емдеу аякталганнан кейін зерттеуден етті. Нәтижелер және талкылау: егеукуйрыктардын стресс-индуцирленген бузылуынын улгісі бар мінез-кулык реакцияларынын езгеруі байкалады. Нәтижелері Гармин гидрохлориді және амитриптилин алган топтар-да плацебо алган топтармен салыстырганда жануарлардын депрессивті және урейлі мінез - кулкынын керсеткіштерінін дурыс темендеуін керсетеді. Бул орын ауыстырулар санынын, багдарлы-зерттеу реакцияларынын, ашык кеністікте болу уакытынын статистикалык манызды улгаюымен расталады. Корытындылар: Гармин гидрохлориді колдану депрессивті және урейлі керіністерді токтатуга ыкпал етеді.

Иондағыш сәуле әсеріне душар болгандардын кептеген буліндіргіш салдарымен коса урпак жангырту жуйесіне де ерекше мән белінеді. Хиросима мен Нагасакидагы атомдык бомбалаудын салдарын зерттеген жапон галымдарынын енбектеріндегі нейтронды-белсенді Марганец-56 (⁵⁶Mn) р8дионуклидінін басым релі заманауи жагдайда да кызыгушылык арттырады. Осыган суйене отырып, р- мен Y-сәулелеу әсеріне ушыраган егеукуйрыктардын екпесіндегі микроскопиялык езгерістерді зерттеу максатымыз туындады. Тәжірибе жузінде «Вистар» тукымды 227-335 гр салмагы бар аталык жынысты 30 егеукұйрык пайдаланылган. Жануарларга сәулелеуден кейін 3-ші, 14-ші және 60-шы тәуліктерде некропсия жургізу барысында аталык бездерін алып, 10%-тік формалинде фиксацияладык. Тін фрагменттерін парафинге куйып, калыңдыгы 4 мкм келденен сериялык кесінділер дайындап, әрі карай гематоксилин мен эозинмен (Н&Е) боядык. Тәжірибелік зерттеу нәтижелеріне сай, сырткы сәулелеу (⁶⁰Со) әсерімен салыстырганда, марганецтін нейтронды-белсендірілген диоксидінін (⁵⁶Mn) егеукуйрыктар атабездеріне ыкпалы кеш мерзімі аясында ангарылган дистрофиялык пен некробиоздык удерістердін жузінде ішкі сәулелеудН әсер ету каупі жогарырак екені купталган. Алынган нәтижелер, негізінен иондагыш радиациянын әсерінен туындайтын гистоморфологиялык езгерістер сипатынын жалпы сәулелеудін дозасы мен туріне байланысты дамитыны дәлелденген.

Ғалымдардың зерттеу мәліметтеріне сәйкес, иондаушы сәулелеудің кезкелген турі аталык жынысты жануарлардын жыныс атзаларындаты дегенерациялык езгерістерін және сперматогенез бузылымдарын тудырады. Сперматогенді жасушалар митоздык немесе мейоздык белсенділігімен сипатталатындыктан, радиация әсерінен ынталандырылатын оттепнің белсенді турлеріне аса сезімтал болып келеді [3]. «Шатын» дозалармен сәулелену салдарынан атабез закымданулары дамуынын ыктималдылыгы сперматоциттер митохондрияларынын радиацията аса сезімтал екендігімен туандрледі. Ерлердін урпак жантырту куйін бакылайтын физиологиялык реакциялардаты митохондриялык тотыту удерістерінін сәулеленуден кейінгі бузылымдарына заманауи ралымдардын кебірек кеніл беле бастатанын біркатар макалаларда байкаута болады [9]. Жыныс бездеріндегі елімге ушыраматан сперматогониялардын жартысы - цитоплазмата толы диплоидты жасушалар болып табылады. Ондай жасушалардын сәулелену нәтижесінде туындатан закымдануларды репарациялаудын жогары кабілетімен сипатталатыны әдебиеттерден мәлім. Жас организмнін аталык бездеріндегі сперматогендік эпителий жасушаларынын радиацията аса сезімтал болуына байланысты сперматогониялар пролиферациясынын токталуы мен калжырауы - манызды керсеткіштердін бірі бола алатынын ескерген жен

Студентке орталыктандырылган окытуды колданудын еpекшелiктеpi және оны колданган кездегi студенттерден алынган нәтижелерді сонымен катар осы әді колдану барысында кемшiлiктеp мен артыкшылыктарын талдау. Студенттк оку жYктемеciн онын жеке кабiлетi мен мYмкiндiктеpiн есепке ала отырып курастыру. СтудентіН жеке оку жоспарында бiлiм беру бардарламаларынын дeнгeйлepi бойынша барлык курамдастары мен элементтеркщ толык бейнеленуi кepcетiлген. Осылайша, акпараттык коммуникациялык технологиялар пәнiнде студентердН белгiлi бip шарт койылу аркылы, керект бiлiмдi eз бетiмен шырармашылык жумыстар жасау аркылы, eз беЛмен окулыкка керек акпараттарды тауып, оны шырармашылык тYPде eндipу аркылы керекп ой тужырымдамасын жасап және корытынды алу максатында студент оку процесінен, eз бетiмен бiлiм aлурa кабинеті болура дайындайды. Студентке оpталыктандыpылран окытудын тиiмдiлiгi сипатталады.

Макалада «Биология» және «Фармация» мамандыктарынын бiлiм алушыларына apнaлрaн ботаника пәнi бойынша объeктивтiк курылымдык тәжipибeлiк емтихан тYpiндe бакылау жYpгiзу әpi cипaттaлрaн. Объeктивтiк курылымдык тәжipибeлiк емтихан бiлiм алушылардын бiлiмiн бaрaлaудын заманауи инновациялык тәciлi болып табылады. Білім алушынын оку жылы ішінде aлрaн бiлiмдepi, кәciби кузыреттшИне сәйкес бaрaлaнaды. Білім алушы, болашак маман-биолог және фармацевттар Yшiн теориялык акпаратты тYCiну және менгеру рaнa емес, сонымен катар осы бiлiмдi тәжipибeдe тиicтi денгейде пайдалану кажет. «Ботаника» пән бойынша бip жылдык окыту нәтижесінде aлынрaн тәжipибeлiк дaрдылapды орындауды бiлiм алушылар бipнeшe «бекетте» курылымдык емтихан барысында көрсетеді. Бул макалада корытынды бакылау жYpғізудiн тYpi, онда бiлiм алушы ботаника пәнi бойынша тәжipибeлiк тапсырмаларды оpындaуғa нeгiздeлгeн дaғдылapы мен бiлiктiктepi кepceтiлгeн.

Жалпы медицина факультет студенттеріН клиникалык ойлауды дамыту үшін, КМУ клиникалык фармакология жэне дэлeлдi медицина кафедрасында ситуациялык eceптepдi шыкару жэне дэршж тepaпиярa клиникалык жэне фармакологиялык сараптама жYpгiзу түрінде СӨЖ жYpгiзугe apнaлғaн эдicтeмeлiк усыныстар әзipлeндi жэне оку процесіне енгізілді

Зерттеудің максаты медик-студенттердк кәсіби дайындық және дәстурлі дайындық барысында кәсіби кұзыреттілікті меңгеру деңгейінің тиімділігін аныктау. Кашықтықтан окыту окытудын тиімділігін және білім беру кызметкің сапасын, олардың кол жетімділгін арттыруға, білім алушының тулгасын дамытуга және оны қазіргі өмір суру жағдайында бар білімдерді, іскерліктер мен дағдыларды колдануға бейімдеуге мумкіндік берді.

Сут безі обырын емдеу кезінде, биосимиляр Трастузумаб (КФК, Казакстан) және Герцептин (F.Hoffmann-La Roche Ltd) препаратынық тұпнускалық «кунын азайту» және «бюджетке әсері» әдістері бойынша фармакоэкономикалық зерттеу жургізілді. Биосимилярдың тиімділгі тең болған кезде аз шығындармен керінетін фармакоэкономикалық артықшылығы аныкталды. Түпнұсқалық препаратты биосимилярмен ауыстыру денсаулык сактау бюджетн унемдеуді камтамасыз етуі тиіс.

Мақалада Казакстан Республикасы фармацевтика нарығындағы жергшкті колданылатын дәрілік калыптардык маркетинг зерттеулерін жасау бойынша зерттеулердің нәтижелері баяндалган. Біздік зepттeупepіMіЗ бойынша, отандык ендірушшер кебінесе есімдік тамырлары, жемістері, жапырактары, гулдері, фитошай, тундырма, ерітінді, таблетка, кезге және мурынга арналган тамшылар, шырын, капсулалар туріндегі дәрілік турлерді ендіреді. Өткен жылдардык маркетингтік зерттеулері бойынша, жумсак дәрілік калыптардык санынык салыстырмалы турде біркалыпты болып тургандыгын кереміз. Болашакта жергтікті колданылатын дәрілік турлердік саны артса дейміз.

Буйрек обыры барлык катерлі ісіктердін 2-3 пайызын курайды. Жыл сайын элемде буйрек обырынын 189-190мын жуык жана жагдайлары тіркеледі, ол ерлерде катерлі ісіктер курылымында 2,2-2,7%-ды, эйелдерде 1,5%-ды курайды. Ерлер әйелдерге Караганда 2 есе жиі ауырады. Жыл сайын буйрек обыры 91 мын өмір суредс АКШ-та 1998 жылы буйрек обырынын 30 мын жана жагдайы тіркелген, ал 2002 жылы бул керсеткіш 32 мынга жуык жетп, бул аурушандыктын өршуін куәландырады. Бул елде 2002 жылы буйрек обырынан 1200 наукас кайтыс болды. ТМД елдерінде де онкологиялык аурулар курылымында буйрек обырынын үлес салмагы есу байкалады. Буйрек-жасушалык карцинома есу каркыны бойынша жыл сайынгы 2%-дык есімді керсете отырып, барлык катерлі ісіктер арасында 2-орынга шыгады.