АОРТОКОРОНАРЛЫ ШУНТТАУДАН КЕЙІН АРТЫҚ САЛМАҒЫ БАР ЖӘНЕ ҚАЛЫПТЫ ДЕНЕ САЛМАҒЫ БАР НАУҚАСТАРДА ЭПИКАРД МАЙЫНЫҢ ҚАЛЫҢДЫҒЫНЫҢ ДИНАМИКАСЫ

Мақсаты. Аортокоронарлы шунттаудан кейін артық салмағы бар науқастарда эпикард майының  қалыңдығының динамикасын дене салмағы қалыпты науқастардағы осы көрсеткіштің динамикасымен салыстыру.

Жабдықтар және әдістер. Когорттық зерттеуге 91 пациент қатысты. Барлық пациенттер 2 топқа бөлінді: 1 топ – аортокоронарлы шунттаудан кейін артық салмағы бар науқастар (n=48) және 2 топ – аортокоронарлы шунттаудан кейін қалыпты дене салмағымен науқастар (n=43). Пациенттер аортокоронарлы шунттаудан кейін алғашқы тәулікте, содан кейін – оңалтудың 1, 2 және 3 кезеңдерінде тексерілді. Клиникалық тексеру жүргізілді, антропометриямен жалпы тексеру, қан қысымын өлшеу, дене салмағының индексін анықтау кірді. Зерттеудің инструменталды әдістерінің ішінен трансторакальды эхокардиография қолданылды. Деректерді статистикалық талдау ЅТАТІЅТІСА 12 бағдарламалық қамтамасыз ету арқылы жүргізілді.

Нәтижелер және талқылау. Оңалтудың әртүрлі кезеңдеріндегі 1-ші топта аортокоронарлы шунттаудан кейін алғашқы тәулікте эпикард майының қалыңдығы 4,14±1,63, оңалтудың бірінші кезеңінде 4,11±1,37 дейін төмендегені, екінші кезеңде 3,69±0,66 дейін төмендегені, ал оңалтудың үшінші кезеңінде 4,54±1,28 дейін ұлғайғаны анықталды.

Қорытындылар. Артық салмағы бар науқастарда аортокоронарлы шунттау операциясынан кейінгі кезеңде эпикард майының қалыңдығы аорто-коронарлы шунттаудан өткен, бірақ қалыпты дене салмағы бар емделушілерде эпикард майының қалыңдығымен салыстырғанда 2 есе жоғары болды.

Артық салмағы бар науқастарда аорто-коронарлы шунттаудан кейін, эпикардиальды майдың қалыңдығы кардиореабилитацияның 3-ші кезеңінде, оларда оңалту іс-шаралары басталғанға дейін осы көрсеткішпен салыстырғанда, статистикалық тұрғыдан едәуір жоғары және аортокоронарлы шунттаудан өткен қалыпты дене салмағы бар пациенттердің эпикардиальды майының қалыңдығымен салыстырғанда айтарлықтай жоғары.

Эпикард майының қалыңдығы  көрсеткішінің жоғарылауы сол жақ қарыншаның миокард массасының индексінің жоғарылауымен бірге кардиореабилитациялық шаралардың тиімсіздігінің және аортокоронарлы шунттаудан өткен артық дене салмағы бар науқастардың эпикардындағы май алмасуының тұрақсыздығының болжаушысы ретінде қарастырылуы мүмкін.

1. Bedford E. The story of fatty heart. A disease of Victorian times. Br. Heart. J. 1972; 34 (1): 23-28. https://doi.org/10.1136/hrt.34.1.23

2. Шляхто Е.В., Недогода С.В., Конради А.О. Концепция новых национальных клинических рекомендаций по ожирению. Рос. кардиол. журн. 2016; 23 (4): 7-13. https://doi.org/10.15829/1560-4071-2016-4-7-13

3. Мазур Е.С., Мазур В.В., Баженов Н.Д., Колбасников С.В., Нилова О.В. Эпикардиальное ожирение и фибрилляция предсердий: акцент на предсердном жировом депо. Ожирение и метаболизм. 2020; 17 (3): 316-325. https://doi.org/10.14341/omet12614

4. Учасова Е.Г., Груздева О.В., Дылева Ю.А., Акбашева О.Е. Эпикардиальная жировая ткань: патофизиология и роль в развитии сердечно-сосудистых заболеваний. Бюллетень сибирской медицины. 2018; 17 (4): 254-263. https://doi.org/10.20538/1682-0363-2018-4-254-263

5. Iacobellis G., Ribaudo M.C., Assael F. Echocardiographic Epicardial Adipose Tissue Is Related to Anthropometric and Clinical Parameters of Metabolic Syndrome: A New Indicator of Cardiovascular Risk. J. Clin. Endocr. Metab. 2003; 88 (11): 5163-5168. https://doi.org/10.1210/jc.2003030698

6. 6. Meenakshi K., Rajendran М., Srikumar S., Chidambaram S. Epicardial fat thickness: A surrogate marker of coronary artery disease - Assessment by echocardiography. Indian Heart J. 2016; 68 (3): 336-341. https://doi.org/10.1016/j.ihj.2015.08.005

7. Chang T.Y., Hsu C.Y., Chiu C.C., Chou R.H., Huang H.L., Huang C.C., Leu H.B., Huang P.H., Chen J.W., Lin S.J. Association between echocardiographic epicardial fat thickness and circulating endothelial progenitor cell level in patients with stable angina pectoris. Clin. Cardiol. 2017; 40 (9): 697-703. https://doi.org/10.1002/clc.22717

8. Faghihi S., Vashegani-Farahani A., Parsaee M., Saedi S., Ghadrdoost B. Association Between Epicardial Fat Thickness and Premature Coronary Artery Disease: A Case Control Study. Res. Cardiovasc. Med. 2015; 4 (2): е.25679. https://doi.org/10.5812/cardiovascmed.4(2)2015.25679

9. Yi W., Sun Y., Yuan Y. C1q/Tumor Necrosis Factor-Related Protein-3, a Newly Identified Adipokine, Is a Novel Antiapoptotic, Proangiogenic, and Cardioprotective Molecule in the Ischemic Mouse Heart. Circulation. 2012; 125: (25): 3159-3169. https://doi.org/10.1161/CIRCULATIONAHA.112.099937

10. Cikman A., Gulhan B., Aydin M., Ceylan M.R., Parlak M., Karakecili F., Karagoz A. In vitro Activity of Colistin in Combination with Tigecycline against Carbapenem-Resistant Acinetobacter baumannii Strains Isolated from Patients with Ventilator-Associated Pneumonia. Int. J. Med. Sci. 2015; 12 (9): 695-700. https://doi.org/10.7150/ijms.11988

11. Iacobellis G., Ribaudo M.C., Zappaterreno A. Relation between epicardial adipose tissue and left ventricular mass. Am. J. Cardiol. 2004; 94 (8): 1084-1087.

12. Lang R.M., Badano L.P., Mor-Avi V. Recommendations for Cardiac Chamber Quantification by Echocardiography in Adults: An Update from the American Society of Echocardiography and the European Association of Cardiovascular Imaging. Journal of the American Society of Echocardiography. 2015; 28 (1): 1-39. http://dx.doi.org/10.1016/j.echo.2014.10.003

13. Morkedal B., VattenL.J., Romundstad P.R., Lars L.E., Janszky I. Risk of myocardial infarction and heart failure among metabolically healthy but obese individuals: HUNT (Nord-Trøndelag Health Study), Norway. J. Am. Coll. Cardiol. 2014; 63 (11): 1071-1078. https://doi.org/10.1016/j.jacc.2013.11.035

14. Драпкина О.М., Корнеева О.Н., Чернова Е.М. Эпикардиальный жир и неалкогольная жировая болезнь печени. Рос. Мед. Вести. 2013; 18 (2): 47-56.

15. Драпкина О.М., Корнеева О.Н., Ивашкин В.Т. Патент на изобретение в РФ № 2553943. «Способ диагностики инсулинорезистентности» от 27.05.2014// https://www.findpatent.ru/patent/255/2553943.html

16. Natale F., Tedesco M.A., Mocerino R. Visceral adiposity and arterial stiffness: echocardiographic epicardial fat thickness refl ects, better than waist circumference, carotid arterial stiffness in a large population of hypertensives. J. Echocardiogr. 2009; 10 (4): 549-555. https://doi.org/10.1093/ejechocard/jep002

17. Corradi D., Maestri R., Callegari S. The ventricular epicardial fat is related to the myocardial mass in normal, ischemic and hypertrophic hearts. Cardiovasc. Pathol. 2004; 13 (6): 313-316. https://doi.org/10.1016/j.carpath.2004.08.005

18. Lombardi R., Tonella T., Massari F. T-12 Echocardiographic epicardial fat thickness in non-alcoholic fatty liver disease: A possible marker of metabolic syndrome and early vascular damage. Dig. Liver Dis. 2011; 43 (2): 80-81. https://doi.org/10.1016/s1590-8658(11)60048-0

19. Corradi D., Maestri R., Callegari S. The ventricular epicardial fat is related to the myocardial mass in normal, ischemic and hypertrophic hearts. Cardiovasc. Pathol. 2004; 13 (6): 313-316. https://doi.org/10.1016/j.carpath.2004.08.005

20. Silaghi A., Achard V., Paulmyer-Lacroix O. Expression of adrenomedullin in human epicardial adipose tissue: role of coronary status. Journal of Physiology-Endocrinology and Metabolism. 2007; 293 (5): 1443-E1450. https://doi.org/10.1152/ajpendo.00273.2007