ЭМОЦИОНАЛДЫҚ СТРЕСС ПЕН ИОНДАУШЫ ГАММА - СӘУЛЕЛЕНУДІҢ ФРАКЦИЯЛЫҚ ДОЗАСЫНЫҢ БІРІККЕН ӘСЕРІ КЕЗІНДЕГІ ЭМИНИУМ РЕГЕЛЬ СЫҒЫНДЫСЫНЫҢ ИММУНОГЕНЕЗДІҢ ПЕРИФЕРИЯЛЫҚ АҒЗАЛАРЫНДАҒЫ МАЙЛАРДЫҢ АСҚЫН ТОТЫҒЫНА ЖӘНЕАНТИОКСИДАНТТЫҚ ЖҮЙЕГЕ ЭСЕР ЕТУІ

Эксперименте эмоционалдық сгресс пен иондаушы гамма - сәулеленудің фракциялық дозасының біріккен әсері кезіндегі Эминиум Регель сығындысының иммуногенездің перифериялық ағзаларындағы майлардың асқын гогығына және ангиоксиданггық жүйеге әсер егуі зерггелді. Алынған нәгижелер жалпы бейімделу синдромның ерге және кеш кезеңінде жіңішке ішекгің лимфа гүйіндерінде эмоционалдық сгресс пен иондаушы гамма - сәулеленудің фракциялық дозасының Эминиум Регель сығындысымен біріккен әсері кезінде ГР құрамының және майлардың асқын гогығының біріншілік және екіншілік өнім деңгейінің жоғарылауы; жалпы бейімделу синдромның кеш кезеңінде ДК және МДА деңгейінің бақылау мәндерінен айгарлықгай гөмен екендігін көрсегеді. Жалпы бейімделу синдромның ерге кезеңінде перифериялық қан лимфоциггерінде эмоционалдық сгресс пен иондаушы гамма - сәулеленудің фракциялық дозасының Эминиум Регель сығындысымен біріккен әсері кезінде майлардың асқын гогығының біріншілік және екіншілік өнім деңгейінің жоғарылауы, жалпы бейімделу синдромның кеш кезеңінде ДК және МДА деңгейінің бақылау мәндерінен едәуір гөмендеуі, ГР және ГПО құрамының ұлғаюы байқалды, бұл ангиоксиданггық жүйенің белсенуі гуралы көрсегеді.

лимфоузлы тонкого кишечника, лимфоцит периферической крови, фракционированное излучение, общий адаптационный синдром, экстракт Эминиум Регеля, антиоксидантная защита, жіңішке ішекгің лимфогүйіндері, перифериялық қанның лимфоцигі, фракциялық сәулелену, жалпы бейімделу синдромы, Эминиум Регель сығындысы, ангиоксиданггық қорғаныс

1. Активность свободнорадикального окисления липидов и АОС животного организма на фоне отдаленных последствий острого гамма-облучения (0,2 Гр) /Г. О. Ильдербаева, Б. А. Жетписбаев, К. Мутиг, О. З. Ильдербаев //Матер. V междунар. науч.-практ. конф.: «Актуальные проблемы науки ХХІ века». - Алматы, 2015. - С. 62-68.

2. Вдовенко-Мартынова Н. Н. Применение сырья фейхоа (Feijoa Sellowiana Berg.) культивируемого на Черноморском побережье Кавказа, в народной медицине и перспектива использования в фармации /Н. Н. Вдовенко-Мартынова, Х. М. Додова //Междунар. студ. науч. вестн. - 2015. - №2. - С. 398-399.

3. Грицук А. И. 137Cs и проблемы здоровья //Сб. науч. тр. «Радиация и Чернобыль: Ближайшие и отдаленные последствия». - Гомель, 2007. - Т. 4. - С. 98-104.

4. Жетписбаев Б. А. Нарушение клеточного и гуморального звеньев иммунитета при сочетанном действии стрессогенных факторов и коррекции их фитопрепаратом /Б. А. Жетписбаев, А. Ш. Кыдырмолдина //Хабаршысы. -2017. - №6 (121). - С. 147-156.

5. Мукашева М. А. Гигиеническая оценка канцерогенного загрязнения риска населения в условиях загрязнения окружающей среды // Астана медициналық журналы. - 2004. - №3. - С. 24-26.

6. Окислительный метаболизм при радиационном поражении /Б. Ж. Култанов, Т. Т. Едильбаева, А. А. Турмухамбетова, Р. С. Досмагамбетова //Медицина труда и промышленная экология. - 2014. - №11. - С. 29-31.

7. Окислительный стресс. Прооксиданты и антиоксиданты /Е. Б. Меньщикова, В. З. Ланкин, Н. К. Зенков. - М.: Слово, 2006. - 556 с.

8. Румянцева Г. М. Воздействие радиационных и нерадиационных факторов на психическое здоровье населения, пострадавшего от радиационной аварии /Г. М. Румянцева, А. И. Муравьев, Т. М. Левина //Медицинская радиология и радиационная безопасность. - 2014. -Т. 59, №4. - С. 25-31.

9. Хоруженко А. Ф. Комбинированные радиационные поражения при чрезвычайных ситуациях мирного и военного времени // Стратегия гражданской защиты: проблемы и исследования.- 2014. - Т. 4, №1. - С. 310-323.

10. Ярмоненко С. П. Чернобыль - оглядываемся назад, чтобы идти вперед // Медицинская радиология и радиационная безопасность. - 2005. - Т. 5, №5. - С. 77-80.

11. Anuranjani B. M. Concerted action of Nrf2-ARE pathway, MRN complex, HMGB1 and inflammatory cytokines-implication in modification of radiation damage //Redox Biology. - 2014. - V. 2. - P. 832-846.

12. Bahramsoltani R. Medicinal plants and their natural components as future drugs for the treatment of burn wounds: an integrative review /R. Bahramsoltani, M. H. Farzaei, R. Rahimi //Archives of dermatological research. - 2014.- V. 306, №7. - P. 601-617.

13. Bovine serum amine oxidase and spm potentiate docetaxel and interferon-alpha effects in inducing apoptosis on human cancer cells through the generation of oxidative stress /M. Marra, A. Lombardi, E. Agostinelli et al. // Biochimica et biophysicaacta. - 2008. - V. 1783, №12. - P. 2269-2278.

14. Chronic treatment with statins increases the availability of selenium in the antioxidant defence systems of hemodialysis patients /M. Taccone-Gallucci, A. Noce, P. Bertucci et al. //Journ. Of Trace Elements in Medicine and Biology. -2010. - V. 24, №l. - P. 27-30.

15. Dose-Dependent Metabolic Alterations in Human Cells Exposed to Gamma Irradiation /Y.K. Kwon, I. J. Ha, H. W. Bae et al. //PloS ONE. -2014. - V. 9, №11. - P. 1-20.

16. Enhanced survival from radiation pneumonitis by combined irradiation to the skin /F. Gao, B. L. Fish, A. Szabo et al. //Int. Journ. Of Radiation Biology.- 2014.-V.90,№9.- P. 753-761.

17. Experimental study of radiomodifying properties of N, stearoilethanolamine under a combined impact of ionizing radiation and stress /L. P. Dеrevyanko, M. V. Shelkovskiy, V. V. Tal'ko et al. //Problems of radiation medicine and radiobiology. - 2013. - №18. - P. 322-329.

18. Hegde M. V. A philosophy for integration of yurveda with modern medicine: A biochemist's perspective /M. V Hegde., S. Patil, S. Bhalerao //Current Science. - 2008. - V. 95, №6. - P.721-722.

19. Low-dose radiation exposure induces a HIF-1-mediated adaptive and protective metabolic response /R. Lall, S. Ganapathy, M. Yang et al. //Cell Death and Differentiation. - 2014. -№21. - P. 836-844.

20. Promiscuous gene expression in the thymus: The root of central tolerance /D. A. Magalhaes, E. L. Silveira, C. M. Junta et al. // Clinical and Developmental Immunology. - 2006. - V. 13, №2-4. - P. 81-99.

21. Protective role of carnosine in mice with cadmium-induced acute hepatotoxicity /A. A. Fouad, H. A. Qureshi, M. T. Yacoubi, W. N. Al-Melhim //Food and Chemical Toxicology. - 2009. - V. 47, №11. - P. 2863-2870.

22. Revisiting the health effects of psychological stress-its influence on susceptibility to ionizing radiation: a mini-review /B. Wang, T. Katsube, N. Begum, M. Nenoi //Journ. Of Radiation Research.- 2016. - V. 57, №4. - P. 325-335.

23. Soylemez S. Resveratrol supplementation gender independently improves endothelial reactivity and suppresses superoxide production in healthy rats /S. Soylemez, A. Sepici, F. Akar // Cardiovascular drugs and therapy. - 2009. - V. 23, №6. - P. 449-458.

24. Status of lipid peroxidation and the immune system in the remote period after a sublethal dose of gamma radiation /G. Ilderbayeva, A. Abduldayeva, A. Utegenova, O. Ilderbayev //The FASEB journal. - 2015. - V. 29, Suppl. 568.3.

25. Subcutaneous wounding postirradiation reduces radiation lethality in mice /j. Garrett, C.M. Orschell, M. S. Mendonca et al. //Journ. Radiation Research.- 2014.- V. 181,№6. - P. 578-583.

26. Toxicological and pathophysiological roles of reactive oxygen and nitrogen species /R. A. Roberts, R. A. Smith, S. Safe et al. // Toxicology. - 2010. - V. 276, №2. - P. 85-94.

27. Wound trauma increases radiation-induced mortality by activation of iNOS pathway and elevation of cytokine concentrations and bacterial infection /J. G. Kiang, W. Jiao, L. H. Cary et al. //Radiation research. - 2010. - V. 173, №3. -P. 319-332.

28. Wound trauma alters ionizing radiation dose assessment /J. G. Kiang, B. R. Garrison, T. M. Burns et al. //Cell and bioscience. - 2012. - V. 2, №1. - P. 20.