Қазақстан Республикасындағы гериатриялық қызмет: даму перспективалары мен мәселелері
https://doi.org/10.59598/ME-2305-6045-2024-113-4-131-138
Аннотация
Өзектілігі бойынша гериатриялық қызметті дамыту, нормативтік-құқықтық және ресурстық базаны дамыту мәселелері қарастырылған. Жаһандық тенденцияларды ескере отырып, гериатрияны дамытудың негізділігіне пәнаралық деңгейде талдау жүргізілді. «Практика-ғылым-білім берудің» үштігін ескере отырып, гериатриялық қызметті жетілдірудің кезең-кезеңімен көп деңгейлі шешімін ескере отырып, елдегі гериатрияның даму жағдайы қаралды. Елдегі геронтологиялық қызметті дамыту үшін жағдайлар мен ресурстардың дамуы мен жағдайына талдау жасалды. Ресми деректер негізінде медициналық қызмет көрсету үшін клиенттердің жас санатына қызмет көрсету үшін мамандардың тапшылығы өзектендірілді. Бұл ретте пациенттерге медициналық қызмет көрсетудің құны ≤65+деп белгіленді. Үздіксіз кәсіптік білім беру шеңберінде «гериатрия» мамандығы бойынша оқу бағдарламаларын әзірлеу мамандардың жетіспеушілігін өтеуге мүмкіндік береді. Ресурстық базаны дамыту халықтың жас санатының өмір сүру сапасын арттыру және гериатрия саласындағы ресурстарды басқару процестерінің нәтижелерін жақсарта отырып, денсаулық сақтау жүйесіне ауыртпалықты теңестіру үшін көбірек жетілдіруді талап етеді. Гериатриялық қызметтің құқықтық және реттеуші-нормативтік базасын өзектендіру және олардың паллиативтік қызмет саласындағы нормативтік-құқықтық актілермен толықтырылуы гериатриялық қызметтің практикалық процестерін іске асыруда жетілдіруге жағдай жасайды. Ел ішінде гериатриялық қызметті ілгерілетудегі жалпы әлемдік үрдіс пен прогресті ескере отырып, «гериатрия» мамандығы шеңберінде тәжірибені тиімді іске асыру үшін алғышарттар жасалды.
Авторлар туралы
Д. А. УразалинаҚазақстан
010000, Астана қ., Сарыарқа ауданы, Ә. Мәмбетов к-сі, 28
К. Е. Губская
Қазақстан
Кристина Евгеньевна Губская – медицина ғылымдарының магистрі
010000, Астана қ., Сарыарқа ауданы, Ә. Мәмбетов к-сі, 28
А. М. Жумагалиев
Қазақстан
010000, Астана қ., Сарыарқа ауданы, Ә. Мәмбетов к-сі, 28
Г. Т. Тулешова
Қазақстан
010000, Астана қ., Сарыарқа даңғылы, 3/1, ВП 15
Л. М. Идрисова
Қазақстан
010000, Астана қ., Сарыарқа ауданы, Ә. Мәмбетов к-сі, 28
Әдебиет тізімі
1. Аканова А. Гериатрическая помощь в Казахстане требует перезагрузки //Казахстанский фармацевтический вестник. – 2021. – №19 (618) // https://pharmnewskz.com/ru/article/geriatricheskayapomosch-v-kazahstane-trebuet-perezagruzki_18949 (дата обращения: 06.06.2024 г.)
2. Аканова А. Для улучшения положения пожилых людей многое делается в Казахстане //https://www.inform.kz/ru/dlya-uluchsheniya-polozheniyapozhilyh-lyudey-mnogoe-delaetsya-v-kazahstaneasiya-akanova_a3843478 (дата обращения: 06.06.2024 г.)
3. Всемирный банк, Годовой отчет 2022. Вашингтон, округ Колумбия: Всемирный банк //https://documents1.worldbank.org/curated/en/099509109302242421/text/IDU0a4abe85403bed04d170990a0fc59d2069136.txt (дата обращения: 06.06.2024 г.)
4. Годовой отчет за 2022 год Фонда ООН в области народонаселения. – Женева, 2022. – 133 с.
5. Комиссарова Ж. Н. Эволюция демографических ресурсов Франции //Мировое и национальное хозяйство. – 2015. – №2 (33). – С. 34-40.
6. Национальный доклад Казахстана для четвертого цикла обзора и оценки выполнения Мадридского международного плана действий по проблемам старения и Региональной стратегии его осуществления (ММПДПС/РСО) за 2018-2022 гг. //https://unece.org/sites/default/files/2021-12/mipaa20-report-kazakhstan-rus.pdf (дата обращения: 06.06.2024 г.)
7. Отчет Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам Республики Казахстан за 2023 г. // https://stat.gov.kz/ru/news/v-kazakhstane-uvelichiloskolichestvo-organizatsiy-predostavlyayushchikhspetsialnye-sotsialnye-uslu/
8. Сидоренко А. B. Политика активного, здорового и достойного долголетия для Казахстана Министерства труда и социальной защиты Республики Казахстан //https://kazakhstan.unfpa.org/sites/default/files/pub-pdf/rus_1_obzor_mezhdunarodnyh_politik_po_aktivnomu_dolgoletiyu_dlya_kazahstana_final_rus.pdf (дата обращения: 06.06.2024 г.)
9. Стратегия действий в интересах граждан старшего поколения в Российской Федерации до 2025 года. Утверждена распоряжением Правительства РФ от 5 февраля 2016 г. № 164-р //http://government.ru/docs/21692 (дата обращения: 06.06.2024 г.)
10. Умарова Г. А. Заболеваемость населения как главный индикатор общественного здоровья: обзор литературы //West Kazakhstan Medical Journal. – 2020. – №4 (62). – С. 206-214.
11. Statistics Bureau of Japan //https://www.stat.go.jp/english/index.html (дата обращения: 27.03.2021 г.)
Рецензия
Дәйектеу үшін:
Уразалина Д.А., Губская К.Е., Жумагалиев А.М., Тулешова Г.Т., Идрисова Л.М. Қазақстан Республикасындағы гериатриялық қызмет: даму перспективалары мен мәселелері. Медицина және экология. 2024;(4):131-138. https://doi.org/10.59598/ME-2305-6045-2024-113-4-131-138
For citation:
Urazalina D.A., Gubskaya K.Ye., Zhumagaliev A.M., Tuleshova G.T., Idrisova L.M. Geriatric service in the Republic of Kazakhstan: problems and prospects of development. Medicine and ecology. 2024;(4):131-138. (In Russ.) https://doi.org/10.59598/ME-2305-6045-2024-113-4-131-138