Қарағанды облысында темір тапшылығы анемиясы бар балалар арасында кариес таралуы туралы

Зерттеудің мақсаты. Теміртапшылықты анемиясы бар балаларда тісжегінің таралуын бағалау.
Материалдар мен әдістер. Қарағанды облысының 3 аймағындағы 1500 бала мен жасөспірімге зерттеу жүргізілді, олардың 54%-ы теміртапшылықты анемиядан (ТТА) зардап шегеді. Зерттеуге қатысушылар 3 жастан 17 жасқа дейінгі балалар мен жасөспірімдер болды, олар үш жас санатына жіктелген: мектеп жасына дейінгі балалар (3-6 жас), бастауыш мектеп жасы (7-11 жас) және жоғары мектеп жасы (12-17 жас). Талдау Қарағанды облысындағы балалар арасында ТТА мен тісжегінің таралуы арасындағы байланысты анықтауға бағытталған. Осы мақсатқа жету үшін жас топтары мен аймақтық ерекшеліктерді ескере отырып, корреляциялық талдауды және дисперсияны талдауды қамтитын статистикалық әдістер қолданылды.
Нәтижелер және талқылау. Өткізілген зерттеу нәтижесінде қатысушылардың барлығында теміртапшылықты анемиясының дәрежесі мен тісжегінің таралуы арасында 67,98% құрайтын тікелей байланысты дәлелденді. Бұл әсер әсіресе 7 жастан 11 жасқа дейінгі балаларда байқалады. Сондай-ақ, теміртапшылықты анемияның ауырлығының жоғарылауымен декомпенсацияланған тісжегі жағдайларының көбеюі анықталды.
Қорытындылар. Теміртапшылықты анемиясы бар балалар мен жасөспірімдер арасында тісжегінің жоғарғы көрсеткіштері байқалды. Бұл, темір тапшылықты анемияның тістің жағдайына елеулі ықпал бар екенін дәлелдейді. Мұндай сандар жалпы денсаулықты жақсарту және ауыз қуысының аурулары, оның ішінде тісжегі түріндегі ықтимал асқынулардың алдын алу үшін теміртапшылықты анемияны уақытылы диагностикалау мен емдеу маңыздылығын көрсетеді.

1. Global Health Metrics, Anaemia – Level 1. Impairment //The Lancet. – 2019. – V. 393. – R2.

2. Hesse D. Is there an association between early childhood caries and iron deficiency anaemia? /D. Hesse, C. C. Bonifacio //Evid. Based. Dent. – 2022. – V. 23 (4). – Pp. 146-147.

3. Impact of iron deficiency anemia on chronic periodontitis and superoxide dismutase activity: a cross-sectional study /S. Chakraborty, S. Tewari, R. K. Sharma et al. //J. Periodontal. Implant. Sci. – 2014. – V. 44 (2). – Pp. 57-64.

4. Iron deficiency anaemia and early childhood caries: a cross-sectional study /W. E. Mohamed, R. K. Abou El Fadl, R. A. Thabet, M. Helmi et al. //Aust. Dent. J. – 2021. – V. 66, Suppl. 1. – Pp. 27-36.

5. Iron deficiency anaemia: pathophysiology, assessment, practical management /A. Kumar, E. Sharma, A. Marley et al. //BMJ Open Gastroenterol. – 2022. – V. 9 (1). – e000759.

6. Iron deficiency and early childhood caries: a systematic review and meta-analysis /J. Shuai-Q, H. Rui, H. Ping-Ping et al. //Chinese Medical Journal – 2021. – V. 134 (23). – Pp. 2832-2837.

7. Kalpana B. Association of severe early childhood caries with iron deficiency anemia /B. Kalpana, G. Meetu, D. Renuka //J. Indian Soc. Pedod. Prev. Dent. – 2016. – V. 34 (1). – Pp. 36-42.

8. Mahoney D. Iron deficiency in infants and young children: screening, prevention, clinical manifestations and diagnosis //https://medilib.ir/uptodate/show/5925 (accessed: December 7, 2023).

9. WHO; UNICEF. Iron Deficiency Anaemia, 2023 //https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/anaemia (accessed: December 7, 2023).