Үшіншілік орталықта ішектің қабыну аурулары кезінде көмек көрсету сапасының индикаторлары

Зерттеудің мақсаты: көрсетілетін көмек сапасының көрсеткіштерін салыстырмалы аспектіде бастапқы буында, сондай-ақ үшіншілік орталықтың мамандандырылған деңгейінде зерделеу болды.

Материалдар мен әдістер. Үшінші сатыдағы орталықта ЖИА бар амбулаториялық және стационарлық науқастарға ретроспективті талдау жүргізілді. Қарастырылып отырған индикаторлар: диагностикадан кейін емдеу ұсынымына дейінгі уақыт; стероидтарды дұрыс пайдалану; тағайындалған озық (иммунобиологиялық) терапияны бақылау және тағы басқалары.

Нәтижелер және талқылау. Пациенттердің басым көпшілігі жалпы гастроэнтерологтарда байқалды (сәйкесінше Крон ауруы бар 75,2% және ойық жаралы колитпен 53,6%, ІҚА маманданған гастроэнтерологтарға қарағанда p<0,021 (сәйкесінше 24,8% және 46,4%, p<0,021). Крон ауруымен ауыратын науқастарға алғашқы шұғыл госпитализациядан кейін диагноз қою ықтималдығы жоғары болды (59,4%, р<0,012), стационарда алғаш рет терапия тағайындалды (58,8%, р<0,002), хирургиялық араласу жиі қажет болды (36,2% р<0,002), сондай-ақ 2-астам стероидтар курсы (27,9%, р<0,030). Иммуносупрессивті терапияны тағайындау алдында туберкулезге скрининг ІҚА жағдайларының 68,6% - жүргізіледі, вирустық гепатиттерге тестілеу-жағдайлардың 83,5% ; С. difficile және ЦМВ көрсеткіштері болған кезде ІҚА бар пациенттердің үштен бірінде ғана алынып тасталды (тиісінше 28,2%, р<0,046 және 38,3%, р<0,024). ІҚА мамандары МСАК мамандарымен салыстырғанда бастапқы эндоскопиялық тексеруге (82,3%) жиі жібереді (52,4%, р<0,001). Тәуекел факторларын ескере отырып, дисплазияға тұрақты (эндоскопиялық) скрининг тек КА кезінде 41,2% және ОЖК кезінде 30,8% орындалды; ІҚА мамандары жағдайдың 62,9%-да және бастапқы звено дәрігерлері жағдайдың 20,6%-да ұсынымдарын берді.

Қорытындылар. Патологияның күрделі сипатын, өмір бойғы мүгедектік ағымын ескере отырып, мамандандырылған көмекке қолжетімділікті кеңейту, асқынулардың алдын алуға бағытталған ерте диагностика, патогенетикалық терапия шаралары туралы бастапқы звено мамандарының хабардарлығын арттыру қажет.

1. Влияние COVID-19 на воспалительные заболевания кишечника: течение и исходы / А. С. Танабаева, И. В. Губонина, В. Б. Гриневич и др. //Наука и Здравоохранение. – 2022. – №4 (24). – С. 12-18. doi: 10.34689/SH.2022.24.4.002.

2. Приказ и. о. МЗ РК от 29 марта 2023 года № 48. Зарегистрирован в МЮ РК 31 марта 2023 года № 32185 //https://adilet.zan.kz/rus/docs/V2300032185 (дата обращения: 12.01.2024 г.).

3. Приказ Министра здравоохранения Республики Казахстан от 5 августа 2021 года № ҚР ДСМ - 75. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 6 августа 2021 года №23885 //https://adilet.zan.kz/rus/docs/V2100023885 (дата обращения: 12.01.2024 г.).

4. 28 quality of care initiative improves outcomes for patients with inflammatory bowel disease / G. Melmed, B. Oliver, J. Houet al. //Gastroenterology. – 2020. – V. 158. – S88.

5. Chen Y. Core indicators of an evaluation and guidance system for quality of care in inflammatory bowel disease centers: A critical review /Y. Chen, J. Shen //eClinicalMedicine. – 2022. – V. 46. – 101382.

6. Codesign and implementation of an equitypromoting national health literacy programme for people living with inflammatory bowel disease (IBD): a protocol for the application of the Optimising Health Literacy and Access (Ophelia) process /M. Hawkins, W. Massuger, C. Cheng et al. //BMJ. – 2021. – V. 11. – e045059. doi:10.1136/bmjopen-2020-04505.

7. Daperno M. Endoscopy in IBD: When and How? //Diagnostics. – 2023. – V. 13 (22). – 3423.

8. Harmonization of quality of care in an IBD center impacts disease outcomes: Importance of structure, process indicators and rapid access clinic / Ye. J. Reinglas, S. Restellini, L. Gonczi et al //Digestive and Liver Disease. – 2019. – V. 51. – P. 340-345.

9. Inflammatory Bowel Disease data collection reference guide. Version 1.0.1 /A. Kim, S. Vermeire, P. Kotze et al. – Oxford: Academic Health Science Network, 2017. – 315 p.

10. Quality of Care’ Standards in Inflammatory Bowel Disease: A Systematic Review /G. Fiorino, M. Allocca, M. Chaparro et al. //Journal of Crohn's and Colitis. – 2019. – V. 13. – P. 127-137.

11. Quraishi M. N. Establishing key performance indicators for inflammatory bowel disease in the UK /M. N. Quraishi, E. Dobson, R. Ainley //Frontline Gastroenterology. – 2023. – V. 14. – P. 407-414.

12. Sustained Improvement in Inflammatory Bowel Disease Quality Measures Using an Electronic Health Record Intervention /A. Bensinger, F. Wilson, P. Green et al. //Appl. Clin. Inform. – 2019. – V. 10 (5). – P. 918-926.

13. The 2023 impact of Inflammatory Bowel Disease in Canada: access to and models of care / H. Mathias, N. Rohatinsky, S. K. Murthy et al. //Journal of the Canadian Association of Gastroenterology. – 2023. – V. 6. – P. 111-121.

14. Trends in IBD incidence and prevalence across epidemiologic stages: a global systemic review with meta-analysis /J. Gorospe, J. Windsor, L. Hracs et al. //Gastroenterology. – 2024. – V. 166. – P. 56-57.