ҚАРАҒАНДЫ ОБЛЫСЫНЫҢ АУЫЛ ТҰРҒЫНДАРЫ АРАСЫНДА ЖҮРЕК-ТАМЫР АУРУЛАРЫ ҚАТЕРІНІҢ НЕГІЗГІ МІНЕЗҚЫЛЫҚ ФАКТОРЛАРЫНЫҢ ТАРАЛУЫНЫҢ САЛЫСТЫРМАЛЫ ТАЛДАУЫНЫҢ НӘТИЖЕЛЕРІ

Мақалада Қарағанды облысының ауыл тұрғындары арасында жүрек-тамыр аурулары қатерінің негізгі мінез-қылық факторларының таралуына 3 жылдық мониторингтің деректері келтірілген. Жүрек-тамыр аурулары қатерінің факторлары мен олардың дамуын мониторингтаудың негізгі құралы мемлекеттік және өңірлік профилактикалау бағдарламаларының аясында жүйелі негізде ұйымдастырылатын эпидемиологиялық зерттеулер болып табылады. Жүрек-тамыр аурулары дамуына әкелетін қатер факторларының мониторингі бастапқы медико-әлеуметтік көмек деңгейінде профилактика бағдарламаларының мақсаттары мен міндеттерін дұрыс бағалауға, индикаторлары мен олардың тиімділігін әзірлеуге, сол сияқты профилактикалық іс-шаралардың нәтижелерін бағалауға мүмкіндік береді. Жүрек-тамыр аурулары қатерінің факторларын мониторингтаудың өңірлік жүйелерінің нәтижелері бастапқы медико-әлеуметтік көмек деңгейінде бірегей республикалық деректер базасына біріктірілуі керек. Бұл жүрек-тамыр аурулары профилактикасы бағдарламаларының тиімділігі мен Қазақстан Республикасындағы олардың қатер факторларын бағалау мен ұзақ мерзімді болжауды жүзеге асыруға мүмкіндік береді.

поведенческие факторы риска, распространенность, сердечно-сосудистые заболевания, мониторинг, профилактика, қатердің мінез-қылық факторлары, таралуы, жүрек-тамыр аурулары

1. Здоровье сельского населения Карагандинской области /К. А. Алиханова, Т. О. Абугалиева, Е. Б. Искаков и соавт. //Здоровье сельского населения Карагандинской области. - Караганда, 2015. - 500 с.

2. Изучение распространенности заболеваний сердечно-сосудистой системы среди населения Карагандинской области /К. А. Алиханова, Т. О. Абугалиева, В. А. Жакипбекова, Б. К. Омаркулов //Фундаментальные исследования. - 2013. - №9. - С. 804-809.

3. Искаков Е. Б. Эпидемиология сердечно -сосудистых заболеваний //Медицина и экология. - 2017. - №2 (83). - С.19-29.

4. Искаков Е. Б. Распространенность факторов риска сердечно-сосудистых заболеваний //Медицина и экология. - 2017. - №3 (84).- С. 25-34.

5. Искаков Е. Б. Динамика показателей распространенности, заболеваемости, смертности и инвалидности от сердечно-сосудистых заболеваний Карагандинской области за период 2012-2016 гг. //Астана медициналық журналы. - 2017. - №3 (93). - С. 124-132.

6. Калинина А. М. Оценка моделей профилактического поведения пациентов первичного звена здравоохранения в отношении факторов риска основных сердечно-сосудистых заболеваний /А. М. Калинина, А. В. Концевая, М. Г. Омельяненко //Профилактика заболеваний и укрепление здоровья. - 2008. - №4. - С. 3-8.

7. Концевая А. В. Социально-экономическая эффективность «Школ здоровья» для больных сердечно-сосудистыми заболеваниями /А. В. Концевая, А. М. Калинина, Е. Ю. Спивак //Профилактика заболеваний и укрепление здоровья. - 2008. - №2. -С. 3-8.

8. Лахман Е. Ю. Школа здоровья как метод вторичной профилактики сердечнососудистых заболеваний у пациентов с мягкой и умеренной артериальной гипертонией в первичном звене здравоохранения: Автореф. дис..канд. мед. наук. - М., 2005. - 22 с.

9. Ethnic differences in smoking prevalence in the three countries: Russia, Kyrgyzstan, Kazakhstan /A. V. Kontsevaya, A. O. Myrzamatova, A. T. Altymysheva et al. //EuroPrevent Congress Abstracts. - Malaga, 2017. - P. 129.

10. Meng X. J, Dong G.H, Wang D. et al. Prevalence, awareness, treatment, control, and risk factors associated with hypertension in urban adults from 33 communities of China: the CHPSNE study /X. J. Meng, G. H. Dong, D. Wang et al. //J. Hypertens. - 2011. - №29 (7). - Р. 1303-1310.

11. Princeton University, "ECO 572" 20092016: http://data.princeton.edu/eco572.

12. STEPS WHO. Phased monitoring of risk factors for chronic diseases, developed by the WHO: http://www.who.int/chp/steps/instrument/ ru/