«Тәлімгерлік қолшатыр» құрылымдық тәсілі: клиникалық тәлімгерлердің терапевттік бейінді маманды қалыптастыруға қосқан үлесі туралы ойлары

Кіріспе. Тәлімгерлікті, бақылауды, жаттықтыруды, тәрбиелеуді, оқытуды және нұсқауды біріктіретін «тәлімгерлік қолшатыр» құрылымдық тәсілі болашақ мамандардың кәсіби сәйкестігін қалыптастыру үдерісін құрылымдау мен басқарудың кілті болуы мүмкін.
Зерттеудің мақсаты терапевттік мамандықтардың резиденттерін тәжірибеге бағытталған оқытуда клиникалық тәлімгерлер қолданатын тәсілдердің құрылымын зерттеу болды.
Материал және әдістер: терапевттік бейіндегі резидентураның 6 мамандығының 16 клиникалық тәлімгерінің эссесі талданды, оның ішінде 13 тәлімгер «Облыстық клиникалық аурухана» КМҚК, 3 - «Гематология орталығы» ЖШС қызметкерлері болды.
Зерттеу нәтижелері көрсеткендей, барлық тәлімгерлер «оқыту», «коучинг», «бақылау» сияқты тәсілдерді қолданған. Өз эсселерінде үлкен тәжірибесі бар тәлімгерлер білім алушылардың бойында үнемі өзін-өзі жетілдіру дағдысын, пәнаралық командада жұмыс істей білу қабілетін қалыптастыру қажеттігін және тиімді оқыту үшін резиденттерге қолайлы, жайлы орта құру керетігін атап өтті, резидентура аяқталғаннан кейін жас мамандарды одан әрі бағыттауға алаңдаушылық білдірді.
Қорытындылар: Осылайша, клиникалық оқыту үдерісінде резидентураның терапевттік мамандықтарының тәлімгерлері білім алушылардың жеке қабілеттерін, көзқарасын, мотивациясын, қажеттіліктерін ескеруге мүмкіндік беретін әртүрлі тәсілдерді қолданады.

1. Досмагамбетова Р.С. Новые возможности – путь к профессионализму/ Р.С. Досмагамбетова //Медик.- 2020.- 30 июня. - №6 .- С. 4.

2. Приказ Министра здравоохранения Республики Казахстан от 21 декабря 2020 года «Об утверждении положений о клинической базе, клинике организации образования в области здравоохранения, университетской больнице, базе резидентуры, интегрированном академическом медицинском центре и требований, предъявляемых к ним» (зарегистрирован в Министерстве юстиции РК 22 декабря 2020 года № 21848 // Режим доступа: https://adilet.zan.kz.

3. An initiative in mentoring to promote residents’ and faculty members’ careers/ Bruce D Levy, Joel T Katz, Marshall A Wolf and al. // Acad. Med.- 2004. -№9 (79).-P. 845–850.

4. Buddeberg-Fischer B. Formal mentoring programmes for medical students and doctors – a review of the Medline literature/ B. Buddeberg-Fischer, K-D. Herta //Med Teach.- 2006.- № 28 (3).- P. 248–257.

5. Creating Effective Interprofessional Mentoring Relationships in Palliative Care- Lessons from Medicine, Nursing, Surgery and Social Work/ M. Wahab, M. Ikbal, W. Jingting, et al. //Journal of Palliative Care& Med.- 2016. – Vol. 6.- 10 P.

6. Efficacy of a Cancer Research UK communication skills training model for oncologists: a randomised controlled trial // L. Fallowfield, V. Jenkins, V.Farewell. et al. //Lancet.- 2002.- 359(9307).- P. 650–656.

7. Frei E. Mentoring programs for medical students – a review of the PubMed literature 2000–2008/ E. Frei, M. Stamm, B. Buddeberg-Fischer // BMC Med Educ.- 2010.-№ 10.-P. 32.

8. Judson TJ. Saving without compromising: Teaching trainees to safely provide high value care/T.J. Judson, M.J. Press, A.S. Detsky // Healthc (Amst). - 2019.- №7(1).- P.4–6.

9. Merton RΚ. The Student-Physician: Introductory Studies in the Sociology of Medical Education//R.K. Merton, G.G. Reader, P. Kendall, editors// Harvard University Press, 2013. -372 P.

10. Michael S. Firstenberg. Medical Education for the 21st Century/ Edited by Michael S. Firstenberg, Stanislaw P. Stawicki // December 9th, 2021.-P.200.

11. The role of mentoring, supervision, coaching, teaching and instruction on professional identity formation: a systematic scoping review/Rachelle Qi En Toh, Kai Kee Koh, Jun Kiat Lua et al. //BMC Med Educ.-2022.-№ 22(1).-P. 531.