ҚАРАҒАНДЫ ҚАЛАСЫ АТМОСФЕРАЛЫҚ АУАСЫНЫҢ ЛАСТАНУЫН ЗАМАНУИ БАҒАЛАУ

Қарағанды қаласының өмір сүру жағдайын атмосфералық ауада ұсақ дисперсті шаң, азот тотығы, күкірт және көміртегі жоғары эмиссиямен негізделген қатты және газ тәрізді заттарды мониторингісіз бағалау мүмкін емес. Қарағанды қаласының 2012, 2014-2017 жж. атмосфералық ауасының ластануын эколого- гигиеналық бағалау ҚР қоршаған ортаның жағдайы туралы жылдық Ақпараттық Бюллетень мәліметтері бойынша, «Қарағанды облысының атмосфералық ауасының жағдайы туралы» бюллетеньдер арқылы жүргізілді. Қарағанды қаласының атмосфералық ауаның ластануының жалпы бағасы жоғары болды, әсіресе 2015 және 2016 жылдары және «қауіпті» деңгейіне сәйкес келеді. Атмосфералық ауаның ластануының және жауыншашынның талдауларының нәтижесінде Қарағанды қаласының ЖЭС, кен өндірісі (шахта, байыту фабрикалары, АҚ «Арселор Миттал» металлургия өндірісі) атмосфераға жеткілікті көлемде ластаушы заттарды, қатты бөлшектерді және ауыр металлдар шығаратыны анықталды. Қала атмосферасында кездесетін ингредиенттердің барлық саны рұқсат етілген нормадан 10 есе көп, олардың көбісі қауіптіліктің бірінші және екінші классына жатады. Негізгі ластаушы заттар болып күкірт диоксиді, көміртегі тотығы және азот диоксиді табылады.

атмосферный воздух, загрязнение, эмиссия, атмосфералық ауа, ластану, эмиссия

1. Информационный бюллетень о состоянии окружающей среды РК за 2014 г. - Астана: Министерство энергетики РК, РГП «Казгидромет», Департамент экологического мониторинга, 2014. - 292 с.

2. Информационный бюллетень о состоянии окружающей среды РК за 2015 г. - Астана: Министерство энергетики РК, РГП «Казгидромет», Департамент экологического мониторинга, 2015. - 356 с.

3. Информационный бюллетень о состоянии окружающей среды РК за 2016 г. - Астана: Министерство энергетики РК, РГП «Казгидромет», Департамент экологического мониторинга, 2016. - 412 с.

4. Информационный бюллетень о состоянии окружающей среды РК за 2017 г. - Астана: Министерство энергетики РК, РГП «Казгидромет», Департамент экологического мониторинга, 2017. - 352 с.

5. Информационный бюллетень о состоянии окружающей среды РК. - Астана: Министерство энергетики РК, РГП «Казгидромет», Департамент экологического мониторинга, 2012. - Вып. 1. - 220 с.

6. Куролап С. А. Оценка риска для здоровья населения при техногенном загрязнении городской среды /С. А. Куролап, Н. П. Мамчик, О. В. Клепиков. - Воронеж: Воронежск. гос. ун -т, 2006. - 220 с.

7. Лиходумова И. Н. Антропогенные факторы риска для здоровья населения /И. Н. Лиходумова, Н. П. Белецкая, М. А. Липчанская. -Астана, 2008. - С. 150-153.

8. Национальный доклад о состоянии окружающей среды в РК в 2010 г. - Алматы, 2011. - 241 с.

9. Филатов Б. Н. Гигиеническая оценка загрязнения территории химически опасного производства /Б. Н. Филатов, Н. И. Латышевская, А. В. Васильков //Гигиена и санитария -2010. - №4. - С. 34-38.

10. Чигаркин А. В. Геоэкология Казахстана (географические аспекты природопользования и охраны природы): учеб. пособие для ун-тов. - Алматы: Қазақ университеті, 2006. - 414 с.